Marzec jest miesiącem, w którym rozpoczyna się okres migracji dzikiego ptactwa na tereny lęgowe. Obok innych mniej znanych gatunków, do naszego kraju powracają bociany białe - najbardziej charakterystyczny element krajobrazu rolniczego. Od wieków ptakom tym w założeniu gniazd pomagają ludzie instalując drewniane koła oraz inne wymyślne konstrukcje. Od roku 1995 w Polsce jest prowadzony program ochrony gatunku, w ramach którego zabezpieczono łącznie w różny sposób około 13 000 gniazd. Na terenie województwa mazowieckiego w ramach programu TP "Bocian" dotychczas 2060 gniazd bocianich zostało poddanych zabiegom pielęgnacyjnym.

 

W ostatnich tygodniach, niemal każdego dnia słyszymy alarmujące wieści dotyczące niebezpiecznej choroby ptaków - ptasiej grypy, mogącej w pewnych bardzo szczególnych okolicznościach być zagrożeniem również dla ludzi. Codziennie docierają informacje o znalezionych, martwych łabędziach, u których tę jednostkę chorobową wykryto, a także wieści niemalże fantastyczne, że zbiorowa panika zaczyna przybierać skutki nieprawdopodobne. Odbieramy informacje, że ludzie zaczynają zrzucać bocianie gniazda. Powodem takich zachowań jest niepokój, jakoby bociany przenosiły ptasią grypę. Przypadki takie są dowodem na brak podstawowych informacji związanych z tą chorobą, a także reakcją na sensacyjne, często nieprawdziwie wiadomości podawane przez media.

Zanotowane przypadki zachorowań na ptasią grypę występują wśród drobiu i ptactwa wodnego tj.,u gęsi, kaczek lub łabędzi i nie ma jakichkolwiek doniesień, ani naukowych opracowań, na temat przenoszenia wirusa ptasiej grypy przez bociany.

Jest jeszcze drugi, nie mniej istotny, aspekt całej sprawy. Zrzucanie gniazd jest niezgodne z prawem, a ponadto nie ma sensu, bowiem ptaki, które powrócą z zimowisk afrykańskich będą je natychmiast odbudowywać.

Wszystkim, którzy prowadzą lub planują zrzucanie gniazd przypominamy: bocian biały jest chroniony na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie gatunków dziko wystepujących zwierząt objętych ochroną z dnia 28 września 2004 roku, a ponadto wymieniany w Dyrektywie Ptasiej Unii Europejskiej i konwencjach międzynarodowych. W odniesieniu do gatunków wymienionych w Rozporządzeniu (w tym bociana) zabrania się płoszenia, przetrzymywania, zabijania, niszczenia gniazd i lęgów.

Pamiętajmy też w natłoku informacji docierających bezustannie, że nawet wykrycie wirusa nie wiąże się automatycznie ze stanem klęski żywiołowej, a obliguje nas jedynie do zachowania podstawowych środków ostrożności. Do wymogów tych należą: przestrzeganie zasad higien i nie branie martwych ptaków do rąk, a w przypadku drobiu, który jemy, dokładna obróbka termiczna. Apelujemy do wszystkich, aby nie ulegali panice i nie dewastowali istniejących gniazd. Bociany nie stanowią dla nas żadnego realnego zagrożenia.