Projekt polsko-ukraiński: ochrona gniazd

W pierwszej fazie projektu, w roku 2004 odbyły się międzynarodowe seminaria na terenie Szackiego Parku Narodowego na Ukrainie oraz w Okunince nad Jeziorem Białym w Polsce. Wzięli w nich udział przedstawiciele władz odpowiedzialnych za ochronę przyrody z obydwu krajów, przyrodnicy, przedstawiciele służb energetycznych, parków krajobrazowych oraz inne osoby zainteresowane. W trakcie spotkań dyskutowano szeroko nad założeniami projektu ochrony gatunku na Ukrainie oraz ustalono główne kierunki działań w przyszłych latach.

 

  • Uczestnicy spotkania na seminarium w Szacku. Fot. Adam Tarłowski

 

Uczestnicy doszli do wniosku, że w odróżnieniu od Polski, gdzie istnieją dobrze rozwinięte mechanizmy finansowania projektu przez sieć fundacji i funduszy ekologicznych, na Ukrainie należy inicjować działania ochronne w oparciu o Rejony Energetyczne. Energetycy ukraińscy obecni na spotkaniach zauważyli, że jednostki, w których pracują, mogą finansować budowanie platform gniazdowych, a także ich montaż na słupach energetycznych. Ponieważ rozpoczęcie kosztownych działań projektowych było możliwe tylko w oparciu o Rejony Energetyczne, dlatego postanowiono skupić się na gniazdach zlokalizowanych na czynnych słupach energetycznych. Gniazda takie, również na Ukrainie występują najczęściej i podobnie jak w Polsce stwarzają wiele sytuacji konfliktowych. Ponadto w Polsce ogólnokrajowy projekt ochrony bociana rozpoczynał się również od zabezpieczania i konserwacji gniazd posadowionych na czynnych słupach energetycznych, a obecnie obejmuje on także gniazda budowane przez ptaki na drzewach, budynkach oraz innych konstrukcjach.

 

  • Warszataty w Szackim Parku Narodowym. Fot. Adam Tarłowski

 

Dla sukcesu spotkań ważny był udział w nich pracownika Rejonu Energetycznego w Siedlcach - Ryszarda Rysia, który przekazał energetykom z Ukrainy bogate doświadczenia związane z technicznymi aspektami bocianiego projektu. Dotyczyły one zarówno rodzaju materiału, jaki stosuje się przy budowie gniazd, szczegółów pracy ekipy montującej gniazda oraz warunków, jakie powinno spełniać gotowe gniazdo by było zajęte przez bociany. Energetycy siedleccy montują i konserwują gniazda na słupach energetycznych od roku 1995 i mają na swoim terenie już ponad 250 zabezpieczonych w ten sposób gniazd. Zabiegi ochronne są dla nich rutynowymi czynnościami wykonywanymi po każdym sezonie lęgowym. Efektem spotkań w Szacku i Okunince był montaż pierwszych konstrukcji gniazdowych na Wołyniu, a także deklaracje instalacji kolejnych gniazd przez rejony energetyczne z Jaworowa i Lwowa.

 

  • Energetycy ukraińscy montują pierwsze gniazda. Fot. Natalia Dziubenko

 

Pozytywne doświadczenia obydwu spotkań skłoniły do organizacji podobnych warsztatów w różnych częściach Ukrainy. Założeniem spotkań było przybliżenie idei projektu szerszej grupie osób zainteresowanych. W kolejnym roku odbyły się następne spotkania w: Odessie, Charkowie, Nietiszynie, Lwowie oraz we Wrocławiu, gdzie przyglądano się dokonaniom PTPP "pro Natura" - organizacji koordynującej ogólnopolski projekt ochrony bociana białego, a także projekt edukacyjny "Bocian". Spotkania na Ukrainie były organizowane przez Ukraińskie Towarzystwo Ornitologiczne i w każdym z nich brało udział około 50 osób. W trakcie spotkań oprócz wymiany doświadczeń odbywały się terenowe pokazy instalacji gniazd przez energetyków ukraińskich. Dyskutowano o konstrukcji gniazd instalowanych na różnych rodzajach słupów, materiale wykorzystywanym do budowy gniazd, a także szczegółach technicznych związanych z montażem każdego gniazda

 

  • Energetycy ukraińscy montują pierwsze gniazda. Fot. Natalia Dziubenko

 

W roku 2006 odbyło się ostatnie spotkanie w Siedlcach. Wzięli w nim udział energetycy z kilku różnych rejonów Ukrainy, przedstawiciel Rejonu Energetycznego z Brodnicy, a także osoby z TP "Bocian". Gospodarzem spotkania był Zakład Energetyczny Warszawa Teren S.A, Rejon Energetyczny Siedlce, który przygotował dziesięciodniowy program pobytu. Wizyta gości z Ukrainy okazała się niezwykle pożytecznym doświadczeniem. W jej trakcie, oprócz aspektów praktycznych montażu gniazd bocianich dyskutowano także o projekcie ochrony sokoła pustułki, ptakach krukowatych gniazdujących na słupach średniego napięcia, a także o rozwiązaniach technicznych stosowanych w polskiej energetyce. Dyskusjom służyły spotkania w centrali Zakładu Energetycznego Warszawa Teren S.A w Warszawie, a także w Rejonie Energetycznym Mińsk Mazowiecki. W trakcie wizyty goście zwiedzili również Muzeum Regionalne w Siedlcach oraz ośrodek rehabilitacji zwierząt prowadzony przez Powiatowego Lekarza Weterynarii oraz TP "Bocian".

 

Ireneusz Kaługa
Zaktualizowano 28 XII 2006 r.
 

Szczegółowy opis naszych działań:


   Ochrona gniazd – współpraca organizacji pozarządowych z władzami oraz energetykami
   Wymiana dzieci i młodzieży
   Wydawnictwa