Pod koniec czerwca, zakopana w książkach i umiejscowiona w osobliwej czasoprzestrzeni zwanej sesją, marzyłam o lipcowym wyjeździe do Drawieńskiego Parku Narodowego. Ten położony w północno-zachodniej części Polski niewielki, bo liczący zaledwie 113 km2 obszar chronionej przyrody znany jest głównie miłośnikom spływów kajakowych rzeką Drawą - spływów trudnych, gdyż jak się mieliśmy okazję przekonać, rzeka jest przegrodzona wieloma zwalonymi drzewami. Nie o samą rzekę jednak chodziło - w dniach 10-23 lipca 2006 r. na terenie Parku zaplanowany był bowiem obóz nietoperzowy, będący kontynuacją rozpoczętej zimą bieżącego roku inwentaryzacji chiropterofauny tego terenu.

Zamieszkaliśmy w PTTK-owskich domkach kempingowych w niedużym miasteczku - Drawnie, gdzie oprócz zabytkowego kościoła znajduje się właśnie siedziba Parku. Ku uciesze zwłaszcza żeńskiej części ekipy, jezioro o wdzięcznej nazwie Grażyna położone było o rzut beretem od naszej bazy, co okazało się zbawienne przy upalnej, lipcowej pogodzie. Każdego dnia, po skończonej "pracy dziennej", której nie brakowało, mieliśmy możliwość orzeźwienia się przed czekającymi nas całonocnymi odłowami nietoperzy. Nie przeszkadzały nam w tym rozrośnięte rogatki, przez które musieliśmy się przebijać płynąc, a także sporo różnych glonów czy sinic, dających nie zawsze przyjemny zapach.

Podczas kontroli wiszących w Parku 245 skrzynek dla nietoperzy stwierdziliśmy niestety stosunkowo nieduże ich zasiedlenie. Cieszyły nas spotkania w budkach karlików malutkich, gdyż ten trudny do odróżnienia od dwóch pozostałych krajowych karlików (karlika większego i drobnego) gatunek nie występuje na Mazowszu. Zaopatrzeni w europejski klucz, lupę i latarkę staraliśmy się uchwycić subtelne cechy odróżniające od siebie poszczególne gatunki: zaglądaliśmy w zęby, śledziliśmy układ żyłek na skrzydłach, mierzyliśmy długość przedramienia oraz niektórych palców. Z rzadszych gatunków udało nam się spotkać w skrzynce również nocka Brandta. Listę gatunków obserwowanych w budkach uzupełniały: karlik większy, nocek Natterera i gacek brunatny. Postanowiliśmy także stworzyć nietoperzom więcej możliwości do bezpiecznego przeczekania dnia, wieszając w borach sosnowych 100 nowych skrzynek czterech typów. Mamy nadzieję, że różnorodność kształtów zachęci więcej gatunków tych ssaków do ich zasiedlenia.

Szukać nietoperzy próbowaliśmy w ambonach myśliwskich i na strychach budynków. Zazwyczaj znajdowaliśmy odchody świadczące o bytności nietoperzy w obu typach obiektów, niekiedy zdarzało się także obserwować pojedyncze osobniki dwóch gatunków: mroczka późnego i nocka dużego. Wydaje się jednak, że aby ustalić pewne miejsca kolonii rozrodczych tych ssaków potrzebne są dalsze badania.

Przed zmierzchem wyruszaliśmy na odłowy. Siatki stawiane były zarówno na drogach leśnych, jak również nad rzekami i jeziorami - na mostach oraz bezpośrednio nad wodą. Najliczniejsze w siatkach okazały się być karliki większe oraz nocki rude, spotykaliśmy również sporo borowców wielkich, nocków dużych i gacków brunatnych. Nieliczne łapały się natomiast mopki, nocki Natterera i nocki Brandta. Szczęśliwy posiadacz detektora - Grzegorz prowadził całonocne nasłuchy, a także wytrwale poszukiwał dziupli z nietoperzami. Niekiedy nad ranem, kiedy o wschodzie słońca zwijaliśmy sieci można było usłyszeć klangor żurawi, lub znaleźć w sieci pleszkę czy rudzika.

Inwentaryzacja w Drawieńskim Parku była szczególnie przyjemna ze względu na walory krajobrazowe tego terenu: malownicze, czyste jeziora, porośnięte lasem moreny czy lasy bukowe, gdzie spotkać można było ponad stuletnie drzewa a ponad 340-letnie buczyny nalezą ponoć do najstarszych w Europie! Zarówno nocą jak i w dzień wytrwale towarzyszyła nam jedna z pracownic Parku - Asia, dzięki której byliśmy w stanie trafić w każdy zakątek Parku. Zdradziła nam ona, że przez dyrekcję nazywani bywamy "Batmanami"... Mamy nadzieję, że dalsza współpraca z Drawieńskim Parkiem Narodowym będzie układać się równie pomyślnie jak dotychczas, a kolejne wyprawy będą obfitować w nowe odkrycia.

 

 

Aleksandra Szarlik

Podyskutuj o tym na Forum:

Nietoperze w Drawieńskim Parku Narodowym

opublikowano 17.08.2006