W dniu 16 grudnia 2011 została zatwierdzona w Polskiej Kartotece Przyrodniczej 40-tysięczna obserwacja przyrodnicza.

Czy to dużo? Trudno powiedzieć! Z pewnością da się już wyciągać pewne wnioski odnośnie występowania wybranych gatunków zwierząt.

Kartoteka funkcjonuje od maja 2007 roku i jest co jakiś czas modyfikowana. Ostatnie zmiany dokonane na początku 2011 r. dotyczyły m.in. możliwości umiejscawiania swoich obserwacji na mapce. Dzięki temu automatycznie wpisują się także współrzędne geograficzne miejsc, gdzie dokonano obserwacji.

Zaletą kartoteki jest to, że można w niej zapisywać obserwacje różnych grup zwierząt i roślin przy okazji dokumentując swoje stwierdzenia za pomocą zdjęć (nie muszą być rewelacyjne, wystarczy, że będą dokumentacyjne!).  

Do chwili obecnej w kartotece zarejestrowało się ponad 5400 osób. Jednak tylko niewielka część z nich wpisuje regularnie swoje obserwacje przyrodnicze.

PKP nie posiada listy gatunków, które warto rejestrować. Jeśli chodzi o ssaki to nawet obserwacje pospolitych gatunków są cenne i mogą zostać wykorzystane do aktualnie powstającego Atlasu Ssaków Polski koordynowanego przez Instytut Ochrony Przyrody PAN.

Największym powodzeniem, jeśli chodzi o liczbę wpisywanych obserwacji, cieszą się ptaki. Regularne wpisywanie obserwacji daje obraz przylotu pospolitych gatunków, pojawów gatunków rzadkich, występowania stanowisk lęgowych czy też obserwacji nietypowych.

Każdy, zwłaszcza początkujący użytkownik, otrzymuje uwagi i ewentualne instrukcje od administratora co warto a czego nie ma sensu wpisywać do kartoteki. Dzięki temu nawet niedoświadczeni obserwatorzy z biegiem czasu nabierają wprawy i dość szybko się uczą.

W całej Polsce funkcjonuje wiele kartotek regionalnych, zwłaszcza ornitologicznych. Większość z nich opiera się na wypełnianiu przez obserwatora arkusza Excela – trudno te informacje na bieżąco weryfikować. Ponadto w każdym niemal regionie funkcjonuje inna lista gatunków rejestrowanych – dla początkującego bardzo trudna do zapamiętania. Czy wyjeżdżając na urlop lub na wakacje w góry, nad morze, na Mazury czy w inny zakątek Polski jest czas, aby zastanawiać się, czy konkretną obserwację wysłać tu czy tam? Wystarczy wpisać ją do PKP, a na pewno nie zginie!

Możliwość sortowania obserwacji wg różnych kryteriów jest bardzo przydatne jeśli chodzi o szybkie znajdowanie interesujących nas danych; np. w gminie, powiecie, województwie czy też w danym roku, miesiącu lub na przestrzeni kilku miesięcy lub lat.
Mamy nadzieję, że systematycznie dołączać do nas będą kolejne osoby dokumentujące przyrodę w różnych zakątkach Polski a w przyszłości zgromadzone dane stanowić będą podstawę lub uzupełnienie różnego rodzaju opracowań faunistycznych i naukowych.

Mirosław Rzępała, Marek Kowalski, Jarosław Mydlak, Dominik Krupiński